බුදුන් සිව් වන වර ලක්දිවට වැඩම කිරීම - The Vesak Post

චන්න හිටියේ, ප්‍රොපෙසර් ආරියරත්න ඇතුගලගේ "මළසමයම" නාට්ටිය රීහසල් කරන ගමන්, මේවා ඉතින් රාජ සභාවේ පෙන්නන නාට්ටි නිසා, බොහෝම කැපවීමෙන් කරන්න ඕන දේවල්. කොටින්ම කියනවනම් රාජකාරි නොවෑ. මීට කලින් හදාපු "මහාසමයම" අතිසාර්ථකව දර්ශණ වාර දාහකට වඩා, මුළු රටේම පෙන්නුවා.

මහාසමයමේ වගේම, මළසමයමෙත් මේන් කැරක්ටර් එක ජැකා. හරියට ඒ කාලේ ගාමිණි පොන්සෙකා වගේ. මේකේ ජැකා කරන්නේ, මළයකාගේ කැරක්ටර් එක. ඒක කොහොමත් ජැකාට කඩු ගිලිනවා වගේ ලේසියි. මොකෝ සාමාන්‍ය ජීවීතයෙත් ජැකා මේ කැරක්ටරේ සාර්ථකව කරන නිසා.

රීහසල් බලන්න විශේෂ අමුත්තෙක් ඇවිත් ඉන්නවා කිව්වාම තමයි, චන්න පොඩ්ඩක් ඒ ගැන හොයලා බැලුවේ. බැලුවාම ඒ ඇවිත් ඉන්නේ "ගගන් මලීක්". අර "සිරි ගෞතම සිද්ධාර්ථ" එකේ ප්‍රධාන නළුවා. චන්න හිතුවේ එහම. ඒ උනාට මේ අමුත්තගෙ, ඊට වඩා බොහෝම ශාන්ත දාන්ත ගතියක්, බැලූ බැල්මට පේනවා.

ඉතින් කොහොමද ගගන්, ඔයාට සිංහල පුළුවන් නම්, මේකේ පොඩි කැරක්ටර් එකකට ගන්න තිබුනා. මොකෝ ප්‍රධාන චරිතේ ජැකා හිටියොත් විතරයි, රැඟුම් පාළක මණ්ඩලයෙන් අනුමත් වෙන්නෙයි, මහජන බැංකුවේ ලෝන් එක පාස් වෙන්නෙයි.

ගගන්, ඒකට බොහෝම උපේක්ෂා සහගතව හිනා උනා.

චන්න මම ගගන් නෙමෙයි. මම තමයි ගෞතම සිද්ධාර්ථ. ඇයි ඔබට මතක නැතිද?

අනේ විහිළු නම් කරන්න එපා. ඒවට ඉතින් වෙනම සෙට් එකක් ඉන්නවනේ. ඔය බන්දුලා ටෙනීලා වගේ අය. ජයලත් මනෝරත්නත් කරනවා. ඒත් ඒවා තේරෙන්නේ සුළු පිරිසකට. අපි නම් දැන් කරන්නේ මේ වගේ දැවන්ත නිර්මාණ විතරයි. කොටින්ම රාජකීය නිර්මාණයන්ම පමණයි.

විහිළුවක් නෙවෙයි චන්න. මම ගෞතම සිද්ධාර්ථ.

ඒ කොහොමද එහෙම වෙන්නේ ඔබ වහන්සේ නිවන් පුරේ වැඩියනේ.

ඇත්ත චන්න ඇත්ත.

ඒත් අර මාතලන් උපාසකගෙන් බේරෙන්න විදියක් නෑ. හැමදාම ඇවිත්, නිවන් පුරේ රුවන් දොරටුවට තට්ටු කරන්වා. එයාව ඇතුලට ගන්න බෑනේ.

ඒ මොකටද ඒ යකා එහේ යන්නේ?

අපොයි එයා මට හරියට දොස් කියනවා. මේ තරම් ප්‍රශ්ණ තියෙද්දි ඔබ වහන්සේ මොනවද නිවන් පුරේට වෙලා කරන්නේ කියලා. හැමදාම කියන්නේ බුද්ධාගම බේරලා දෙන්න කියලා. ඇත්තටම ඡන්න එහෙම විනාශයක් වෙලාද තියෙන්නේ?

මොන පිස්සුද බුදු හාමුදුරුවනේ, එහෙම වෙන්නේ කොහොමෙයි? දැන් අපේ රට දැය සමය ආරක්ෂා කරගෙන, රජකම් කරන්නේ, ඔබ වහන්සෙගේ ඥාතියෙක්ම නොවැ.

එහෙම කිව්වේ ජැකා.

මේ කව්ද ඡන්න මේ?

ආ මේ තමයි ජැකා.

මොකා?

මොකා නෙමෙයි හිමියනේ, එයාගේ නම ජැකා.

බුදු හාමුදුරුවෝ ආයෙත් සැරයක් කට කොනකින් හිනා උනා.

ඡන්න මම ඔබ සොයාගෙන ආවේ, මට මේ රට පුරා පොඩ්ඩක් සැරි සරලා බලන්න ඕන මේ පැමිණිලි ගැන.

ඉතින් පින්වත්නි, ඡන්න අශ්ව කරත්තයක් ලෑස්ති කරන්න හැදුවත්, ඒක වෙඩින් කපල් එකකට හනිමූන් යන්න ගෙනිහින් තිබුන නිසා. දෙන්නත් එක්ක පයින්ම යන්න තීරණය කරා. බුදු හාමුදුරුවන්ට බොහෝම සන්තෝසයි හැම හන්දියකම බුදු හාමුදුරුවෝ.

ඔන්න් එක පාරටම, දෙදරන ලව්ස්කීපරේකින් බොහිදින් බෙග් උපාසක, බුද්ධං සරණං ගඡ්ඡාමී...ගඡ්චා.........මී කියලා මර හූ තිබ්බා. බුදු හාමුදුරුවෝ ඇත්තටම බය උනා. අංගුලිමාලයා කඩුවකුත් උස්සගෙන බුද්ධ නවතින්න නවතින්න එනවා කියනවා වගෙයි උන්නාන්සෙට හිතුනේ.

උන් වහන්සෙට ලොකු කලකිරීමක් ඇති උනා. එතනින් පොඩ්ඩක් එහාට ගියාම, උන් වහන්සේ දෙසු සද්ධර්මය, කන් අඩි පුපුරන්න දාලා පිටකොටුවේ බෝධියේ.

මනුස්සයෙකුට නිවි සැනසිල්ලේ ඉන්න බෑ නේ ඡන්න මේ ශබ්දයට. පුදුම කන් කරච්චලයක් නේ.

දැන් ඉස්ටයිල් එක එහෙම තමයි භාග්යවතුන් වහන්ස. නැත්නම් ඇඟට දැනෙන්නේ නෑ. අනික අපේ උන් සින්දුවක් ඇහුවත් තනියෙන් අහන්න තරම් ආත්මාර්ථකාමී නෑ. ඒක ගමටම ඇහෙන්න සලස්වනවා.

ඒ උනාට ඡන්න ලෙඩෙකුට, පොඩි දරුවකුට නිදාගන්න විදියක් නෑ නේ. ශිල්ප සතර හදාරන දරුවෙක් කොහොමද සිත් එක් තැන් කරගෙන පාඩමක් කර ගන්නේ.

බුදු හාමුදුරුවෝ තවත් කළකිරුනා. ඊට පස්සේ ගෝල්ෆේස් එක පැත්තේ යනකොට බුදු හාමුදුරුවෝ ඡන්නගෙන් ඇහුවා.

ඡන්න මේ ශ්‍රී ලංකා භූමියම නේද? කියලා.

එසේය ස්වාමිනි. මේ ඒ උතුම් වූ ශ්‍රී ලංකාවමයි.

නෑ මට පොඩි සැකයක් ඇති උනා. මේ සව්දි අරාබියවද්ද කියලා ඒකයි මම එහෙම ඇහුවේ.

ආ... බුදු  හිමියනේ, ඒ අපේ බුස්ලිම් සහෝදර ජනතාව. එයාලට දැන් තමයි නියම ලෙස ධර්මය අවබොධ වෙලා තියෙන්නේ. ඒ නිසා එයාලා ලෝගූවල බැහැලා, හිජාබ්වල බැහැලා. ඔක්කෝම වහගෙන ඉන්නේ.

ඒක මිසක්... මම හිතුවා මේ ඉස්ලාම් රටක් කියලා. ඇෆගනිස්ථානේ පකිස්ථානේ වගේ කියලා. ඒවත් කලින් බෞද්ධ රටවල්නේ ඡන්න.

ඊට පස්සේ බුදු හාමුදුරුවෝ වැඩියේ සිරස වෙසක් කලාපේ පැත්තට.

මොකෝ ඡන්න මේ... මේ තරම් සෙනගක්.?

ආ.... ඒ ඔබ වහන්සෙකේ කේෂ ධාතු ප්‍රදර්ශණය කරනවනේ.

මුඩු මහණෙකුට කොහෙන්ද ඡන්න කේෂ ධාතු?

ඒ බවක් නම් මම දන්නේ නෑ ස්වාමිනි. හාමුදුරුවරු කියන්නේ මේ දෙව්රම් වෙහෙර කියල. අග්‍රස්‍රාවක හිමිවරුන්ගෙයි, තවත් අරහත් හිමිවරු සත් නමකගෙයි, ධාතුත් තියෙනවය කියන්නේ.

කොහේ තීලද ඡන්න, ඒවා මෙයාලට හම්බ වෙලා තියෙන්නේ. ඉතිහාස පොතකවත් එහෙම නෑ නේද?

ඒ ගැන නම් කියන්න දන්නේ නෑ ස්වාමිනි. හැබයි හොඳ ගානක් නම් හම්බ කර ගන්නවා කට්ටියම.

එතකොට ඒ මුදලට මොකක්ද කරන්නේ ඡන්න දුප්පත් අසරණ අයට බෙදා දෙනවද?

ඒ ඉස්සර ස්වාමිනී. දැන් දුප්පත් අසරණ අයගෙන් අරගෙන පොහොසත් අය හොඳට කනවා. මොකෝ පොහොසත් අය පින් කරලා නේ පොහොසත් වෙලා තියෙන්නේ. ඉතින් අර පව්කාර දුප්පත් අයත්, තියෙන තඹ සතෙත් මේ පොහොසත් අය වෙනුවෙන් දන් දීලා. ලබන ආත්මේ පොහොසත් වෙන්න කියලා, දෝත් මුදුන් දීලා වඳිනවා.

එතකොට මේ මාතලන් උපාසක උන්නෑහේ කියන්නේ, සාසනේ නමින් එක එක සංවිධාන හදාගෙන, බුද්ධාගම වළඳනවය කියලා.

අපෝ ඒ යකා කට ඇරියොත් කියන්නේ බොරු නේ ස්වාමිනි. සාසනේ රකින්න නම් රට රැකෙන්න එපාය. ඒ නිසා, අපේ ඔය එක එක සංවිධාන වලින් කරන පෙලහර පෑම් වලට රාජ්ය අනුමැතිය පවා තියෙනවා. ඒවා සමාගම් පනත යටතේ රජයේ ලියා පදිංචීවූ සංගම්. ඒ විතරක්ය ස්වාමිනි, මහා නායක හිමි වරුත් ඒ දේවල් අනුමත කරලා තියෙන්නේ.

එතකොට මේ සමන්ත්භද්‍රද කව්ද නිවන් දැකලලු. රහත් වෙන්න සැටිෆිකට් කෝස් තියෙනවලු.

සමන්තභද්‍ර හිමි නිවන් දැකලද කියන්න හරියටම බෑ මොකෝ තාම ප්‍රාතිහාර්යය පෑවේ නැති නිසා. ඒත් වටරැක හාමුදුරුවෝ නම් බලෙන් නිවන් දක්කන්න ගිහිල්ලා ප්‍රාදේශීය සභාව වටේ ප්‍රාතිහාර්ය පාලා නම් පෙන්නුවා. එදා ඉඳලා උන් වහන්සේ රහත් වෙලා කියලා තමයි හැමෝම කියන්නේ නම්. අද බුදු හාමුදුරුවනේ සැටිපිකට් එකක් නැත්නම් කිසිම දෙයක් පිලිගන්නේ නෑ, ඉන්ටවිව් එකක උනත්. ළඟදීම තැපෑලෙන් නිවන් පාඨමාලාවක් හඳුන්වා දුන්නත් ඔබ වහන්සේ කලබල වෙන්න එපා.

මේ කොහෙද ඡන්න මේ උදවිය අපිව ඇදගෙන යන්නේ?

ඒ.... මේ දන්සැල් කන්න එක්ක යනවා. කන්නේ නැත්නම් බලෙන් හරි කවනවා. ඒ තරම් අපේ අය කුසලට ලැදියි ස්වාමිනි.

මේවා පිරිසිඳුද ඡන්න? මොනවා කතා කරනවද ස්වාමිනි. පී එච් අයිල් ලගෙ සැටිපිකේට් එක නැත්නම් දන්සැලක් දෙනවා බොරු. අනික උලමගෙන් හලාල් සහතිකෙත් අරගෙන තියෙන්නේ.

අනේ පින්වත්නි ඉතින් අපේ බුදු රජානන් වහන්සෙයි, ඡන්නයි මේ බලෙන් දෙන දැන්සැලකින් වළඳනවා. වැඩි දුරක් යන්න වෙන්නේ නෑ. දෙන්නගෙම බඩ ගොර ගොර ගානවා. චන්න බුදු හාමුදුරුවොත් එක්කම නවලෝකේට ගොඩවෙනවා.

මම මේ රටට තුන් වරක් වැඩියත්, මේ රටේ අයට දහම් දෙසුවේ නැත්තෙ, මේ දේ මෙහේ වෙන බව මම දැකපු නිසා. ඒත් අශෝක රජ්ජුරුවෝ මිහිඳු හිමියන් අතේ බුද්ධාගම එව්වට, ඒක වැළඳගෙන ඉන්නේ මම අර මහියංගනයෙන් එලවපු යක්කු. යක්කුන්ට පුළුවන්ද ඡන්න බුද්ධාගම අදහන්න. වෙනත් රටවල බුද්ධාගම නැති කලේ වෙනත් ආගමිකයින්. මේ රටේ නම් ඒක කරන්නේ ගරුතර සංඝරත්නයමයි.

මෙහෙම දෙසපු බුදු රජානන් වහන්සේ, ආයෙත් නිවන් පුරටම වැඩියා. ඡන්න තවමත් නවළෝකේ. බඩ යනවා නවතින්නේ නැතිව.