මීගමු මාළු, කැටමරන් හා කකුළුවෝ - Negombo Fish Market, Catamaran & Crabs

රොකට් රෝහිණී කථා වස්තුව - හතරවන කෑල්ල

තුන්වන කෑල්ල බලන්න මේ අකුරු උඩ කොටන්න.

ගිය සැරේ "පියා" ගැන ලියන්න ගිහින් නැවතුනේ, බලපිටියේ බල මාළු වලින්, ඇඹුල් තියාල් හදලා. ඒ මාතලන්ගේ, පළවෙනි සූප වේදී පාඩම. ආයේ නෑ පබිලිස් පාඩම වගේම නැගලා ගියා. ඒත් එකෙක්වත් හැදුවද නැද්ද කියලා නම් කිව්වේ නෑ. හදන්න කලින් මාළු අරගෙන ඉන්න එපාය. මාළු ගන්න ගියාම, ආන්ඩුවේ උන්ගේ මාළු කන්න හිතෙනවා, කියන ගනන් වලට. ඉතින් කොහෙද ඇඹුල් තියාල් දාන්නේ.

මේ අපේ "පියා" නෙමේ..

ඔය රොකට් රෝහිණි ඇවිත්, පියාගේ දෙවනි කසාදේ නේ. පියා මාළු කාරයා. බයිසිකලේ පිටිපස්සේ ලැගේජ් එකේ ලී පෙට්ටියක් බැඳගෙන, මාළු විකුණනවා. ඔය පෙට්ටියේම සයිඩ් එකේ. මාළු කපන මහා පිහියයි, ලෑල්ලයි තියෙනවා. රාත්තලේ, භාගේ, පඩි දාලා කිරණ තරාදියත් පැත්තකින් එල්ලෙනවා. ඒ වගේම මාළු ඉන්න වෙලාවට ඔය පෙට්ටියෙන් වතුර බේරෙනවා. වතුරත් එක්ක පණ පිටින් මාළු ගේන නිසා නෙමෙයි, අයිස් දාපු මාළු ගේන නිසා. ඔය මාළු කාරයෝ මාළු ගන්න තැන්වල, පත අයිස් කුට්ටිත් විකුණන්න තියෙනවා.

පරණ පඩි..

මාළු කාරයෝ ගාව තිබුන තරාදිත්, සුපිරි මට්ටමේ තිබුනේ නෑ. එක එක බරට තිබුන පඩිත් එහෙමයි. සමහර ඒවා නිකන් අනුරාජපුර, පොලොන්නරු යුගයේ වගේ එව්වා. සමහර උන්ගේ මාළු දාන්න, පඩිය දාන්න තිබුනේ පරන බෙලෙක් පිඟන්. මේවා උන්ගෙම නිශ්පාදන. මේ බෙලෙක් පිඟන් සුදු පාට උනාට, සුදු පේන්ට් එක ගැලවිලා, වැඩිපුර තිබුනේ කළු පැල්ලම්. ඕවයෙන් හරියට කිරුවද කියලා දන්නේ ඉතින් ශාන්ත අන්තෝනී මුනි තුමාම තමයි. මීගමුව පැත්තේ ධීවර ජනතාව වැඩියෙන් අදහන්නේ, සැන්ට් ඇනතනීස් උත්තමයයි. මඩු මෑණියෝයි. මේ මඩු මෑනියන්ගෙයි. මඩුවගෙයි මොකක් හරි සම්බන්ධයක් තියෙනවද කියන්න නම්, මම හරියට දන්නේ නෑ. කොහොම හරි, මඩු මෑණියන්ගේ සරණ, ධීවරයන්ට තියෙනවා කියලා තමයි එයාලා නම් කියන්නේ.

අපේ පැත්තේ මාළු කාරයෝ වැඩි දෙනෙක්, මාළු ගෙනාවේ සාන්ත ජෝන්ගේ වීදීයේ කඩෙන්. ඒක ඉස්සරතිබුනේ, ඔය ගුණසිංහපුර බස් ඉස්ටෑන්ඩ් එක තියෙන හරියේ. පස්සෙ, එතනින් හෙට්ටි වීදිය පැත්තේ තඩි බිල්ඩිමකට ගෙනිච්චා. දැන් නම් තියෙන්නේ පෑලියගොඩ. ආයේ කැත නැතුව සුද්දෙක් උනත් එක්ක ගෙන ගිහින් පෙන්නන්න පුළුවන්. ඒකට ඉතින් සම්පූර්ණ ගෞරවය හිමිවෙන්න ඕන, අපේ මහින්ද මහත්තයගේ යුද්ධ මල්ලිට. එක වෙලාවකට හිතෙනවා, එයා ඇමරිකාවේ කාළයක් හිටිය එක කොච්චර දෙයක්ද කියලා.

පෑලියගොඩ මාළු කඩේ..

මේ ළඟදී ආකේඩ් ඉන්ඩිපෙන්ඩන්ට් ඉස්කුයා (Arcade Independent Square) කියල, පරණ පිස්සන් කොටුවත් දිවිය ළෝකේ වගේ හැදුවා. දෙවනි ළෝක යුද්ධය වෙලාවේ ජපන්නු කොළඹ රේඩියෝ ඉස්ටේසොන් එක කියලා හිතලා, බෝම්බේ දාල තියෙන්නේ අල්ලපු වැටේ තිබුන පිස්සන් කොටුවට. ඒ කියන්නේ පිස්සන් කොටුව තීලා තියෙන්නේ, රෙඩියෝ සිලෝන් එක ගාව. ඒ නිසාමද දන්නේ නෑ, අදත් ඒකේ මහ තැන හැටියට, උදේ පාන්දර, මෙළෝ රහක් නැතිව කෑ ගහන, පිස්සෙක් දාලා ඉන්නේ. ඊට පස්සෙ ඔතන තිබුනේ ජරාවාස වෙච්චි ඔඩිටර් ජැනරල් ඔපීස් එක.

ඒක නම් කොයි ළෝකේ ගියාද කියන්න නම් දන්නෙ නෑ. දැන් එතන තියෙනවා, ලංකාවේ පළවෙනි බුටීක් සිනමා හෝල් එක. බොහෝම අපූරු අත්දැකීමක්, මේවා නොදන්න අයට. මේ දවස්වල ඔය බුකියේ ෂෙයා වෙන, ජැකලීන් අක්කිගේ රුපියල් 200 ආප්ප කඩෙත් තියෙන්නේ මේකේ. නම "කෑම සූත්‍ර". අපේ විමල් සහෝදරයගෙ වෙබ් අඩවියෙත්, හොඳ ප්‍රචාරයක් දීලා තිබුනා මේකට. ඒක දැක්කහම නම්, මට පස්ස පැත්තෙනුත් පොඩි හිනාවක් ගියා අප්පා. මට නම්, එතන අල්ලලාම ගියේ, සිංහ ප්‍රතිමා ටික. අපූරු කළා නිර්මාණයක් ඒක නම්.

Arcade Independent Square

"පියා", ශාන්ත ජෝන් මාළු මාකට් එකේ ඒවා ගෙනාවේ, බොහෝම කළාතුරකින්. නැත්නම් පොර මාළු ගෙනාවේ ඇළකන්දෙන්, එහෙම නැත්නම් මීගමුවෙන්. මීගමුවේ ඉඳලා ඇළකන්දට මාළු ගේන්නෙත් බෝට්ටුවල. ලන්දේසි ඇල දිගේ. මේ ලන්දේසී ඇල හදලා තියෙන්නේ ලන්සි, 17 වන සියවසේදි. එයාලා මහා මාර්ග හදනවට වඩා කරලා තියෙන්නේ, මේ ඇල මාර්ග හදපු එක. ඔය කොළොන්නාව පැත්තේ, වැල්ලවත්ත පැත්තේ, අරහේ මෙහේ ඉතුරු වෙලා තියෙන්න, එහෙම හදපු ඇල මාර්ග.

මීගමුවේ ලන්දේසී ඇල, හැත්ක්ම 60 දිගයි. වත්තල හැඳල ඉඳලා, මීගමුවේ පමුණුවට යනකන් තියෙනවා. මීගමුවේ හරියෙ නම්, ඇල දෙපැත්තෙම බෝට්ටු පාකින්. ඇළකන්දේ ඉඳලා මීගමුවේ ලෙල්ලමට යන ට්‍රිප් එක නම් බොහෝම සුන්දරයි. මොකෝ මීගමුවේ කළපුව ඇවිල්ලා, ලංකාවෙ අති සුන්දර ස්ථාන වලින් එකක් නිසා. ඇළකන්දට ආවේ මීගමුවේ "ලෙල්ලමේ" බඩු.

සුන්දර ඇළකන්ඳ..

සෙල්ලම ලෙල්ලම වෙනවා කියලා කතාවක් තියෙන්නේ. ඕක කියලා ඇත්තේ නිකම් නම් වෙන්න බෑ. ලෙල්ලම කියන වචනේ උපත ගැන කියන්න නම් දන්නේ නෑ. හැබයි ලෙල්ලම කියලා කියන්නේ, මාළු මාකට් එක. එහෙම නැත්නම් මාළු වෙළඳ පොළ. ඇයි මේ සෙල්ලම ලෙල්ලම වෙනවා කියලා කියන්නේ. ලෙල්ලම කියන්නේ, අමු කුණුහබ්බ කියන, කිසි චාරයක් නැති, බොහෝම කළබල තැනක්. මම නම් හිතන්නේ මේ ලෙල්ලම ගැන වෙනම නිබන්ධනයක් උනත් ලියන්න පුළුවන්, අපූරු උප සංස්කෘතියක් තියෙන තැනක්.

ලංකාවේ තියෙන අනිත් මාළු මාකට් වලට, ලෙල්ලම කියනවා, මම අහලා නම් නෑ. ඒත් මීගමුවේ මාළු මාකට් එකට නම් කියන්නේ, ලෙල්ලම කියලා. ඔතන අළුතෙන් හදපු මාළු මාකට් එකකුත් තියෙනවා. නමුත් ලෙල්ලම කියන්නේ, පරණ මාළු මාකට් එකට. මේ ගැන අවබෝධයක් ගන්න නම්, උදේ පාන්දරම මෙතනට යන්න ඕන. කොහොමත් මාළු ගැන දන්න කියන ඕන එකෙක්, මාළු ගන්න යන්නේ උදේ පාන්දරම. එක්කෝ මාළු මාකට් එකට, එහෙම නැත්නම් වැල්ලට. එතකොට තමයි බය නැතිව හොඳ මාළු ටිකක් ගන්න පුළුවන්.

මාළු ගැන දන්න එකා. ඔය බහුදින යාත්‍රා, තඩි ට්‍රෝලර් වල තියෙන මාළු ගන්නේ නෑ. ෆ්‍රෙෂ් බඩු තියෙන්නේ කැටමරන් (Catamaran) වල. කැටමරන් කියන්නේ "කොල්ලෑව" සහිත ඔරුවට. මේක අද ඉන්ගිරිස් වචනයක් උනාට. ඔරිජිනල් වචනේ, පට්ට දෙමළ. "කට්ටු මරම්" කියන එක තමයි සුද්දා ජැක් පීටර් මැක් වගේ, ඉන්ගිරිසියට දාගෙන තියෙන්නේ. "කට්ටු" කියන්නේ, බඳිනවා කියන එක. "මරම්" කියන්නේ, ලීය. බැඳපු ලීය කියන එක තමයි නියම තේරුම. කොල්ලෑව කියන්නේ, මහ කොටේ බැලන්ස් වෙන්න බඳින පොඩි කොටේට.

මහ කොටේ හාරලා තමයි, ෆිෂර්මෑන්, ෆිෂින් යන්නේ. ඕවා ඉතින් එකා යන්න පුළුවන් සයිස් එකේ ඉඳලා, දහයක් යන්න පුළුවන් සයිස් එකට හදලා තියෙනවා, අපේ අය. ඔය තනි එකා යන ඒවා, ගම් වල තියෙන වැව් වල හිටන් තියෙනවා. මීගමුවේ තියෙන කැටමරන්, එහෙම නැත්නම් ඔරුවල වෙනස තමයි, පොල් ගහක් විතර උස, රුවලක් තියෙන එක. ඕක අපේ උන් හදන්න ඇත්තේ, පුරුතුගීසී කාරයන්ගේ රුවල් නැව් දැක්කයින් පස්සෙ වෙන්න ඇති.

පෙරිය සයිස් ක්‍රෑබ්..

ඕකුන් කොළඹට ආපු වෙලාවේ, අපේ උන් රජ්ජුරුවන්ට ගිහින් කියලා තියෙන්නේ, සුදු ගල් වගයක් කකා ලේ බොන, යකඩ ඇඳුම් ඇඳගත්ත, හම සුදු යක්කු වගයක් ඇවිල්ලා ඉන්නවය කියලනේ. ඒ පාර රජ්ජුරුවෝ කිව්වලු, එක්ක වර බලන්න කියලා. ඔය පරංගියා කෝට්ටේ ගිය කතාවත් හරි අපූරූ කතාවක්. මට වෙලාවකට හිතෙනවා ඒ කාළේ විජේ එන්නේ නැතිව ලොරෙන්සෝ ඉස්සෙල්ලන ආවා නම් කියලා. එහෙනම් ඉතින් අපිත් සුද්දෝ නේ.

පරංගියාගේ ඉතිහාස කතන්දරේ, බොහෝම අපූරුවට ලියලා තිබුනා, "හුදකළා රස්තියාදුකාරයා". අනිවාර්යයෙන්ම කිය විය යුතුම ළිපියක් ඒක. මේතනින් ඒක බලලම ආවත් අවුලක් නෑ.

මීගමුවේ ලෙල්ලම තියෙන්නේ, කළපුවත්, මුහුදත්, අතරේ. කොයි වෙලාවෙත් මාළු බෝට්ටු සිය ගානක් මෙතන තියෙනවා. මීගමුවට හැම ජාතියෙම වගේ මාළු ගේනව. ඔතන වැඩියෙන්ම කුණුහබ්බ කියන්නේ, වෙන්දේසිය වෙලාවට. මේක බලාගෙනම් ඉන්න වැඩේ. ඒත් ඔය සම හරක් මහත්තුරුන්ට නම්, සංසාරෙදි මේවා බලන්න යන්න බැරි වෙයි. මොකෝ ඒ මහත්වරුන්ගේ පතිවතට හානි වෙන නිසා.

අනෙක් මාළු වගෙම, මීගමුව බොහෝම ෆේමස්, කළපු කකුළුවන්ට. කළපු කකුළුවා ප්‍රමාණෙන් ළොකුයි. පාටත් තැඹිලි පාට නෙමෙයි. ගොම පාට. ඒත් ඉව්වාම නම්, තැඹිලි පාට වෙනවා. ඒත් ඉතින් දැන් ආඩම්බර වෙල්න යන්න එපා, අපේ ළිං මැඩි හරක් වගේ, ළෝකේ ඉන්න ළොකුම කකුළුවා, අපේ කකුළුවාය කියල. ළෝකේ ළොකුම කකුළුවා ඇවිත් ජැපනීස් ඉස්පයිඩර් ක්‍රෑබ් (Japanese Spider Crab). ඒ කියන්නේ ජපන් මකුළු කකුළුවා. ලොකුම එකෙක් අඩි 12-13 දිගයිළු. කිළෝ 40 ක් විතර බරයිලු. කොහොමද ලංකාවේ උන්නා නම්. එකෙක් ගෙනාවනම් මාසෙකට ඇති. මොකෝ අපේ උන් කෑම කනවා නෙමෙයිනේ, ලේව කනවා. ඒත් සමනළ කන්ද තරම් බත් ගොඩක් නම් කනවා.

ඔය කකුළුවෝ ගැනත් කතා ගොඩයි. ඒ ගැන ඊළඟ එකෙන් කතා කරමු..

ඊළඟ කෑල්ල මීට වඩා රසවත්..