තෝසේ... මසල වඩේ.. - Dosa & Vada

වෛද්‍ය රුවම් එම් ජයතුංග උන්නැහේ "තෝසේ කෑම" ගැන ළිපියක් ලියලා (මොකා අර රුවන්?, උඹ අර මරාගත්ත ඩොකා...? ඔව් ඇයි අවුල්ද...? ඔව් බං ඔව්.. අපි මරාගත්තා... ඒක එතනින් ඉවරයි. අපි දෙන්නම වලිය ගඟ ඉවුරේ තියලා අපේ ගමන යනවා (සමාවෙන්න යන්නෙමු), ඒත් සම හරක් තාමත් වලිය කරේ තියාගෙන පෝස්ට් දානවා. ඇනෝ ගහනවා. මාතලන් වෙනුවෙන්ම, මාතලන්ට මඩ ගහන්න වෙනම එකෙකුත් ඉපදිලා. කොහොම මාකට් එකක්ද නේ? උඹලා එකෙකුටවත් ඉන්නවද, උඹලටම විතරක් කොමෙන්ට් ලියන එකෙක්. උඹලා වෙනුවෙන්ම කැප උන එකෙක්. ඒත් මාතලන්ට ඉන්නවා. හෙන ඇඤ්ඤ කොරොස්. උන්ට අපේ එක්වීම දරා ගන්න බෑ. හොඳ වෙලාවට, රුවන්ටයි මටයි දෙන්නටම තේරුනා මොකක්ද ගේම, කාගේ වැඩද කියලා)

ඉතින් ඕක දැක්ක ගමන්, මගේ තෝස මතකයි. තෝස නොස්ටැල්ජියයි අරවයි මේවක් ඔක්කෝම ඇවිස්සෙන්න ගත්තා. ඉතින්, එතන කොමෙන්ට් දදා ඒක අල කරනවට වඩා, හැලපයගෙයි, දේශගෙයි, බලවත් ඉල්ලිම පරිදි, ඇදලා අරින්න ඔන කියලා හිතුවා ඩෝසයි ගැන පල් හෑල්ලක්.

තෝසෙ කන්න අපේ අම්මයි තාත්තයි දෙන්නම කැමති නෑ. ඒත් අපේ තාත්තා ඉස්සර හරි කැමතියි පරිප්පු වඩේ (මසාල වඩේ) කන්න. එයාලා හැන්දෑවට පොල් ගහ යට ඉන්න කොටියයි තැඹිලි ගෙඩියයි එක්ක සෙට් වෙන වෙලාවට කට ගැස්මට ගන්න ඔයින් හතරක් පහක් ගේනවා.  ඔන්න ඔය චෑන්ස් එකෙන් තමයි තාත්තා පිටකොටුවේ බිසිනොස් කරන කාලේ, පරිප්පු වඩේ කන්න හෝටලේකට ගොඩ වෙන්න ලැබුනේ.

තෝසේ ගැන මගේ මුල්ම මතකය ඒක. ඒ දවස මට අදත් හොඳට මතකයි. අපි ගොඩ උනේ ඔය "පිටකොටුවේ", "ඕල්කට් මාවතේ" තියෙන, "පිලිප් නේරිස් පල්ලිය" පිටිපස්ස පාරේ තියෙන හෝටලේකට. "ආ.. යෙන්ඩ දොරේ... යෙන්ඩ යෙන්ඩ.." කියලා බොහෝම ආදරෙන් පිලිගත්තා. ඔක්කොම තාත්තගේ යාලුවෝ. අද ඒක එතන නෑ. 83 ජූලී කලබලත් එක්ක අපේ අය බාබේ කිව් දාලා. අපරාදේ කියන්නේ එහෙම ගොඩක් තෝසේ කඩවල බාබේ කිව් දැම්මේ, ඒ කඩවල් වලින් කාපු උන්මයි. උන් කඩ විතරක් නෙමෙයි, ඒවල හිටපු වේටර්ලා, තෝසේ හදපු කුකාලා, මුදලාලිලා, ඔක්කොම බාබේ කිව් කලා. ඒක වෙනා කතාවක්.

කොහොම හරි අපේ තාත්තගෙ පුරුද්දක් තිබුනා ඔය හෝටල්වලට ගියාම තියෙන ඒවා ඔක්කෝම ගේන්න කියන එක. තාත්තා මාවයි මල්ලිවයි එක්ක ගියේ පරිප්පු වඩේ කන්න. ඉතින් අපි තුන් දෙනා ඉඳගත්ත ගමන් තාත්තගේ යාළු වෙටර් උන්නැහේ, කෙහෙල් කොල වගයක් ගෙනල්ලා මේසේ උඩ තිබ්බා. කන්න කලින් අත හෝදන්න කියලා නේ තියෙන්නේ. අනික් හෝටල් වල වගේ අත සෝදන කෝප්පත් නෑ. අර වතුර දාපූ පත වීදුරුත් නෑ. ඉතින් තාත්තගෙ පස්සෙන් ගිහින් අතත් හෝදගෙන ආවා. අත හෝදන එකට අපි දෙන්නම උස නෑ. තාත්තා තමයි උස්සලා අත් දෙක හේදුවේ.

මලා ජෝන්..., මේන් අර යකා අර මගුල් ගෙවල් වල කේක් අල්ලනවා වගේ, බෙලෙක් කෝප්ප තුනක් වගේ ඒවා තුනක් අල්ලපු, ඇලුමිනියන් ගැජට් එකක් ගෙනත් ඒක කරකව කරකව, තැඹිලි පාට පොල් මැල්ලුමකුයි, ගෙදර හදන පොල් මැල්ලුමට හුරු, හැබයි ලා කොල පාට මැල්ලුමකුයි, කෙහෙල් කොලේ උඩට දාපි, පිඟානකුත් නැතිව. "තාත්තේ මේ කඩේ මාර හිඟන කඩයක් නේ..." කියලා කියන්න හිතුනත්, කට වහගෙන උන්නා. මොකෝ තාත්ත කියලා තියෙන්නේ, ගෙදර වගේ නෙමෙයි වෙනත් තැන්වලට ගියාම, වැදගත් විදියට හැසිරෙන්න කියලා. ප්‍රශ්ණ තියේ නම්, ගෙදර ඇවිල්ලා අහන්න කියලා. මොකෝ, ඒ වෙන කොටත් තාත්තගෙ කලිසම ගැලවෙන ප්‍රශ්ණ දෙක තුනක් මම ඔක්කෝම ඉස්සරහා අහලා තිබුන නිසා. ඉගෙන ගන්නේ කොහොමද අනේ ප්‍රශ්න කරන්නේ නැතිව.

ඉතින් ගෙදර ආවයින් පස්සෙ තාත්තට ප්‍රශ්ණ වැලයි. අපරාදේ කියන්නේ ගොඩාක් ඒවට උත්තර හම්බ උනා. එකක් දෙකක් තමයි ළොකු උනාම කියලා දෙන්නම් කියලා ෂෙප් උනේ. ඒත් ළොකු වෙන්න කලින් මම ඒවා ඔක්කෝටම උත්තර හොයා ගත්තා. මහතුවා, රංජියා, දයියා වගේ අයට තමයි ඒවයෙ ගෞරවය යන්න ඕනා. හානේ තව ටිකෙන් අමතක වෙනවා ඇයි එතකොට මැණිකා. කොහොම හරි අම්මා ආවා නම් තාත්තා බැණුම් අහගන්නවා. එයා කොහොමත් පිටකොටුවේ කඩවල් වලින් කන්නේ නෑ. ඔය ට්‍රිප් එකක් යන වෙලාවට පොඩි හෝටලේකට ගොඩ උනොත් මිසක්.

අර පොල් මැල්ලුම් දෙකම ගෙදර ඒවට වඩා දියාරුයි. එදා තමයි මම දැක්කේ, මැද්දේ හිල් තියෙන වඩේ. ඒකට කියන්නේ උළුදු වඩේ. පස්සේ කාලෙක තමයි දැන ගත්තේ, අර පොල් සම්බල් වගේ එකට, අපේ දෙමළ උන් හිටං, සාම්බල් ගෑවට, ඒකේ හරි නම "තෙන්ගායි චට්නි" කියලා. දෙමළෙන් "තෙන්ගායි "කියන්නේ "පොල්" වලට. අනික් කොල පාට එකට කියන්නේ, "කොත්තමල්ලි පුදිනා චට්නි". ඔව්.. ඇයි.. මොකෑ..? කොත්තමල්ලි කියන්නේ දෙමළ වචනයක්. ඔය අපේ සුනිල් අයියත් කියන්නේ, "එන්න නංගි මල්ලි... බොන්න කොත්ත මල්ලි..." කියලා. ඒ වීඩියෝ එක දැක්කාම නම්, කොත්ත මල්ලි බොන්න හිතෙන්නේ නෑ මල්ලි. අම්මපා. ඔව් ඔව්.. කන්නමයි හිතෙන්නේ ඒක මල්ලි.  පුදිනා කියන්නේ මින්ට් වලට. අපි මින්චි කියන්නේ ආන් ඒවා.

ඕකේ ඔරිජිනල් එක හඳන වැඩේ අමාරු උනාට, අපේ විදියට හදාගන්න ක්‍රමේකුත් තියෙනවා. ඕක හදා ගත්තම ඕන එකක් කන්න පුළුවන්, ඒ වගේම පට්ට ගුණයි. පොල් සම්බෝල එක්ක කන ඕන ලබ්බක් එක්ක ඇදලා අරින්න පුළුවන්. ඒ වගේම පොල් සම්බලට වඩා ගුණයි. අවස්ස ද්‍රව්ය මෙහෙමයි -

* පොල් අත පුරවලා දෙකක් ඉතර (ගෙඩි නෙමෙයි යකෝ... ගාපු පොල්.. ගාපු පොල්, අහුරු දෙකක්.. ග්‍රේටඩ් කොකනට් කියලා හින්ගලෙන් කියන්නේ... ගාන්න බැරි නම් ගාපුවා තියෙනවා කඩේ. එහෙම නැහ්නන් ගාලා දෙන තැනුත් තියෙනවා.. නැහ්නන් ඉතින් සද්ද නැතිව හැමදාම කරන්න ආපු වැඩේ නේ.. ඔන්න ඔහේ ගා ගන්නවා ඕයි බෑයක් නෝන්ඩි නොවී)

* කොත්තමල්ලි කොල අත පුරවලා අහුවෙන ප්‍රමාණයක්.

* ඉඟුරු තේ හැන්දෙන් භාගයක් ඉතර (ඔව් යකෝ ඉඟුරු පොඩි කරපුවා තියෙනවා අර ගෙදර යන ගමන් හැම එකාම ගොඩ වෙන කඩේ. ඉඟුරු උගුල්ලන්නයි. ඒවා හොයන්න ගිහින් පොළොංගුත් එක්ක ඩාන්ස් දාන්නයි, මඩ යනකන් හෝදන්නයි. ඊළන්නගට පිහියෙන් ලෑටී හාන්නයි ඕන නෑ බෝතලෙන් ගත්ත දැම්මා.)

* අමු මිරිස් කරල් දෙකක් ඉතර (හරි හරි මම දන්නවා අවුනිස් කරලක ගාන. හරි හරි.... යහපාලනේ කාළේ විතරද යකෝ 800 ට ගියේ. ඇයි මහින්දගෙ කාළෙත් කෑවේ 1000 ට. යහපාලනෙන් 800 ට කන්න තමයි බැරි තොපිට.)

* දෙහි ගෙඩියක ජූස් (හරි... ඒවත් ගනං තමයි. ඒකනේ යකෝ කියන්නේ කුණු මල් ගස් වවන්නේ නැතිව, දෙහි ගහක්වත් වවාගනිය කියලා.)

* දුරු කුඩු තේ හැන්දකුයි (දුරු රහට කැමති නැහ්නන් නොදා ඉන්න)

* ලුනු ඔහේලට අව්ශ්‍ය ප්‍රමාණෙට.

ඔය ඔක්කෝම බ්ලෙන්ඩරේට දාල බොත්තම එබුවත් හරි. ඒත් ඉතින් රහ එන්න නම් වංගෙඩියක දාලා කොටලා ගත්තාම හරි.

වැඩේ චොර උනා නේ පල් හෑලී ලියන්න ගිහින්. අර මේසේ උඩ තියාපු රොටි වගේ එකට මගේ හිත ගියා. මොකෝ හැම එකාම කන්නේ ඒවා. කොහොමද දැක්කේ..? දැක්කේ ඉතින් පොඩි කාළේ ඉඳන් මම අනුන්ගේ වං හුං හොයන එකා නිසා.

"තාත්තේ මේ මොනවද....?"

"ඔය තමයි පුතේ තෝසේ..."

"එතකොට මේ මොනවද... කිරි බත්ද..?

"නේ... නේ...  පොඩි මාතියා... යේක යෙවිල්ලා යිටිලි යිටිලි..."

"කව්ද යකෝ උඹෙන් ඇහුවේ..." කියන බැල්ම දාන කොටම තාත්තා මට එරෙව්වා. නැත්නම් ඉතින් ඒ මාමා මගෙන් අහගන්න එක අහගන්නවා.

"එතකොට මේ ළොකු බෝල ගෙඩි..?"

"යේක... පොඩි මාතියා බෝන්ඩා බෝන්ඩා.. 

"තැන්කිව් අංකල්.." (ඒවට කියන්නේ මැනස් කියලා... ඒවත් ඉස්කෝලේ නෙමෙයි කියලා දුන්නේ. තාත්තම තමයි)

"පුතේ... ඔය සුදු ඒවට කියන්නේ ඉඩ්ලි. මේ බෝල වගේ එවා අල බෝන්ඩා.. "

"ඇයි ඒවට අල බෝන්ඩා කියන්නේ.. ඇතුලේ අල ගෙඩියක්ද තියෙන්නේ.?"

"නෑ... නෑ.. අල තෙම්පරාදුවක් තියෙන්නේ... පුතා ඕන දෙයක් කන්න."

" මාතියා.. යෙපි පොඩි මාතියට දෝසෙයි යෙකක් දෙමු.."

දැන් වඩේ එකත් කෙහෙල් කොලේ උඩ තියෙද්දි, මූ ඒක උඩට දැම්මේ නැතෑ තෝසේ රොටියකුත්. ඒ පාර තව බාල්දියක් උස්සගෙන ඇවිත් ටිකක් ළොකු හැන්දකින් තෝසේ එක වැහෙන්නම දාපි හොදි.. 

"තාත්තේ.... මේ මොනවද මේ හොදි... ඈයියා ....මට නම් එපා ඔක්කෝම එක ගොඩේ දාලා.... මම මේවා කන්නේ නෑ....."

"හරි හරි පුතේ.... කෑ ගහන්න එපා...." කියපු තාත්තා ඒකේ තිබුන මුරුංගා කෑලියි. වම්බටු කෑලියි, වට්ටක්කා කෑලියි, කැරට් කෑලියි එයාගේ කෙහෙල් කොලේට දැම්මා.. ඒත්.. 

"මේක කන්නේ කොහොමද..? " ඒ පාර තාත්තා කලේ නැගිටලා අර හොද්දයි, සම්බල් දෙකයි, තෝසෙයි, පොඩි කෑල්ලක් අරගෙන අනලා කවපු එක. 

"ෂා... මාර රහයි නේ තාත්තේ .. හරි හරි මම කන්නම් තනියම..." මට මේකකුත් ඕන.. එහෙම කියලා අල බෝලෙකුත් දා ගත්තා.. ඒත් ඒක මට ඒ කාළේ එච්චර ඇල්ලුවේ නෑ.. තෝසේ එක නම් අල්ලලම ගියා..

මලයට තාත්තා කැව්වා...
"යේක මොනාද පොන්නේ මාත්තියා...?"
"අපිට ගේන්න රාජා... ප්ලේන්ටි එකයි.. එළකිරි එකකුයි..."
"ෂා නියමනේ...., එළකිරිත් තියෙනවද මෙහේ..?"
"ඔව් ඔව්... අම්මට කියන්න එපා..!" (එහෙම කිව්වේ මට හතිය හැදෙන නිසා එළකිරි දෙන්නේ නැති නිසා.. ඒ දවසවල මට වෙනම හම්බ වෙනවා එළු කිරියි.. සූකිරියි...)  කිව්වා විතරයි, රාජා කන පැලෙන්න කෑ ගැහුවා..
අයියා... ප්ලේන්ටි ඔන්ඩා පාල් ටී ඔන්ඩා කියලා..
එක නම් කෑලණියේ අම්මට නෙමෙයි.., ගාල්ලේ සීයටත් ඇහෙන්න ඇති..

ඕන් ඔහොමයි බත් නොකා පාන් විතර කකා උන්න මම තෝසේ වලට පෙම් කරන්න පටන් ගත්තේ ඊළඟ එකෙන් සයිවර්, යාපනේ කඩ, අපි කාපු කඩ ගැන කතා කරන්නම්...

එතෙක් ඕබෙන් සමුගන්නා මා. ඔබේ හිතාදර... තෝස වලට කෑදර... මාතලන්..